Çağın Zorlukları ve Zihin Dünyamız_Mehmet Güzel yazdı

Çağın Zorlukları ve Zihin Dünyamız

Sanatçı açısından bir sanatı icraa etmek bir sürecin ve emeğin sonucunda açığa çıktığını biliyoruz. Şöyle ki ;adamın biri bir tablo yaptırmak ister şehri kolaçan ederek tablo yapan bir ressamın atölyesinin kapısından içeri girer.. Ressam içeridedi,loş ışıklı atölye sessizdir, ressam giymiş olduğu yağlı boyanın çeşitli renklerine belenmiş tulumu içerisinde fırça darbeleriyle yeni bir tablonun çizimi yapmaktadır. Adam slm verir ressama.. "bana tarif ettiğim biçimde bir tablo yapar mısın" der, ressam ise "hay hay" der ve üç gün sonra gelip tabloyu almasını ister.. Aradan üç gün geçmiştir adam tekrardan ressamın atölyesinin kapısından içeri girer ressam her günkü gibi işinin başındadır birisinin kapıdan girdiğini fark ederek başını kaldırıp adama dönerek onu tanır,adam ressama "hazır mı tablo?"der ressam"evet hazır"der..Ve
tablonun üzerindeki örtüyü kaldırır "nasıl beğendiniz mi?" "tam istediğim gibi"der adam devamla ne kadar fiyatı?"diye sorar adam, ressam hiç tereddüt etmeden" fiyat bu"der.. Adam ise bu fiyat karşısında şaşırır ve ressama çıkışarak ona şunu söyler"üç günde yaptığın bir tablodan benden bir daire parası istiyorsun.. "ressam ise adama" tmm üç günde yaptığım tablonun ederi bir daire tutarında ancak üç günde yaptığım tablo için ise tam kırk yıl düşündüm"der.
Ünlü ressam Van Gogh cezaevi avlusu ve o avludaki mahkumları resm eden bir tablo çizmiştir.Burada resmi edilen sadece o görsellik değildir tabi ki,burada resmi edilen bir yaşamın dört duvar arasında ki bir yaşamın, bir zorluğu resm edilmesidir,oysa Van Gogh'un kendisi de yaşamış olduğu ağır şartlara dayanamayarak intiharı seçerek yaşamına son vermiştir.
Mesela Stefan Zweig de yaşamış olduğu süre içerisinde edebiyata muazzam eserler kazandırmıştır, bireyin içsel dünyasını eserlerinde muazzam yansımıştır lakin gel gör ki yaşamış olduğu ağır şartlar onu büyük bir açmaza iterek o da eşiyle birlikte hayatına son vermeyi seçmiştir.
"Neitzche ağladığında" adlı eser insanın içsel dünyasını yansıtır. Kimi insanlar bu eseri okurken ona göz ucuyla bakar,ama işin aslı öyle değildir.O içinde bulunduğu sistemi bir mengeneye benzetir oysa mengene denen aletin şöylesi temel bir işlevi var, ham bir malzemeye (metal, ağaç ya da ametal)şekil vermek için malzeme mengeneye sıkıştırılarak şekil verdirilir.Bir insanın ruhunun mengeneye sıkıltırldığını düşünelim, o kişi ise bireyden yola çıkarak bütün toplumun ruhunun mengeneye sıkıştırldığını kendi ruhunda hisseder. Neitzche de ruhunun derinliklerinde bunu hissetmiştir.
Başka bir zaman diliminde Neitzche'nin karşılaştığı bir olay yaşanır, bir at arabacının fazla yük altında gidemediği için atı öldüresiye kırbaçlayarak öldürmesi sonucunda yaşamış olduğu ağır travma tam on yıl akıl hastahanesine tedavi görmesine sebep olmuştu.
Bir sanatçının diğer insanlara göre farkı olay ve olgulara derinlikli bakarak onu analiz etmesidir.. Bir bakıma toplumun tarihsel toplumsal hafızasını kendi iç dünyasında çok yönlü derinlikli yaşamasıdır.Bu bakımdan sanatçı ya da edebiyatçı kendi yaşadığı dönemde toplumca anlaşılamadığından yalnızlaşarak hayatına son vermeyi seçmiştir.Neitzche de içinde yaşamış olduğu sisteme daha fazla dayanamayarak hayatına son vermiş bir filozofdur.
Günümüz koşullarında bu yönlü güçlü eserler çıkartmak bir hayli zor, popüler kültür akımı ve küresel çağ üretim ve düşünsel olarak insan zihnini bir bakıma körelltiğini de belirtmek gerekir kanaatindeyim.
Her çağın zorlukları olduğu gibi küresel çağın zorlukları daha da inceltilerek insanın önüne servis edilmekte."Senin düşünmene gerek yok, ben senin yerine düşünürüm"vb. yapay zeka ürünü olan seçenekler her gün biz insanlığın zihnini daha fazla kuşattığını malesef uzaktan bakarak izliyoruz!

Mehmet Güzel/GlobalKalem